Podstawowe zasady przeprowadzania kontroli podatkowej uregulowane są w Dziale VI ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa z zastosowaniem przepisów Rozdziału V ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, w stosunku do podatników prowadzących działalność gospodarczą
1.Zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej
- Organ podatkowy ma obowiązek zawiadamiania o planowanej kontroli. Kontrolę wszczyna się nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej. Wszczęcie kontroli przed upływem siedmiu dni od daty doręczenia zawiadomienia następuje za zgodą lub na wniosek kontrolowanego.
- Podatnik po otrzymaniu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej ma prawo dokonać korekty deklaracji (informacji), co może skutkować odstąpieniem od przeprowadzenia kontroli podatkowej za okres objęty kontrolą.
2.Wszczęcie kontroli podatkowej
- Wszczęcie kontroli podatkowej następuje przez doręczenie kontrolowanemu imiennego upoważnienia do przeprowadzenia kontroli podatkowej oraz okazanie legitymacji służbowej.
- Kontrolowany może wyznaczyć osobę fizyczną, która będzie pełnomocnikiem do jego reprezentowania w zakresie prowadzonej kontroli.
- Kontrola podatkowa może być wszczęta także po okazaniu legitymacji służbowej , gdy czynności kontrolne są niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia.
3. Czynności kontrolne, zbieranie dokumentów
- Działanie kontrolujących ma na celu ustalenie stanu faktycznego na podstawie zgromadzonych w toku kontroli dokumentów, ich analizy oraz przeprowadzonych czynności kontrolnych. Kontrolujący, w zakresie wynikającym z upoważnienia , są w szczególności uprawnieni do :
- wstępu na grunt oraz do budynków, lokali lub innych pomieszczeń kontrolowanego,
- żądania okazania majątku podlegającego kontroli oraz do dokonania jego oględzin,
- żądania udostępniania akt, ksiąg i wszelkiego rodzaju dokumentów związanych
z przedmiotem kontroli oraz do sporządzania z nich odpisów i kopii, wyciągów, notatek, wydruków i udokumentowanego pobierania danych w formie elektronicznej, - zbierania innych niezbędnych materiałów w zakresie objętym kontrolą,
- zabezpieczenia zebranych dowodów,
- legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości, jeżeli jest to niezbędne dla potrzeb kontroli,
- przesłuchiwania m.in. świadków, kontrolowanego,
- wydania na czas trwania kontroli, za pokwitowaniem: akt, ksiąg i dokumentów.
- Kontrolowany, jego pracownik oraz osoba współdziałająca z kontrolowanym są obowiązani umożliwić wykonywanie czynności kontrolnych a w szczególności :
- Umożliwić nieodpłatnie filmowanie, fotografowanie jeżeli film, fotografia, nagranie lub informacja zapisana na innym nośniku może stanowić dowód lub przyczynić się do utrwalenia dowodów w sprawie będącej przedmiotem kontroli, w wyznaczonym terminie udzielać wszelkich wyjaśnień dotyczących przedmiotu kontroli, oraz zapewnić kontrolującemu warunki do pracy.
- Kontrolujący mają obowiązek:
- udzielać kontrolowanemu wszelkich informacji i wyjaśnień o przepisach prawa podatkowego pozostających w związku z przedmiotem kontroli,
- zapewnić kontrolowanemu czynny udział w każdym stadium postępowania.
- Kontrolujący dokumentują przebieg kontroli w protokole, który sporządzony jest w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden doręcza się kontrolowanemu .
4.Zakończenie kontroli
Zakończenie kontroli następuje w dniu doręczenia protokołu kontrolowanemu .
W przypadku niezakończenia kontroli w terminie wskazanym z upoważnieniu, kontrolujący zawiadamiają na piśmie kontrolowanego, podając przyczyny przedłużenia terminu zakończenia kontroli wskazując nowy termin jej zakończenia.
5.Czynności po zakończeniu kontroli podatkowej
- Kontrolowany, który nie zgadza się z ustaleniami protokołu, może w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia przedstawić zastrzeżenia lub wyjaśnienia , wskazując równocześnie stosowne wnioski dowodowe. Kontrolujący jest obowiązany rozpatrzyć złożone zastrzeżenia i wyjaśnienia w terminie 14 dni od dnia ich otrzymania zawiadomić kontrolowanego o sposobie ich załatwienia.
W przypadku niezłożenia zastrzeżeń lub wyjaśnień do protokołu przez kontrolowanego , przyjmuje się że nie kwestionuje on ustaleń kontroli.
- Kontrolowany ma obowiązek zawiadomienia organu podatkowego o każdej zmianie swojego adresu dokonanej od dnia zakończenia kontroli podatkowej.
- Kontrolowanemu przysługuje prawo do skorygowania uprzednio złożonej deklaracji (informacji) po zakończeniu kontroli podatkowej.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. u. z 2017 poz. 1785 z późn. zm.),
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800 z późn. zm.),
Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646)